Review sách “Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga”

“Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga” của tác giả Yoshichi Shimada là một tác phẩm đặc biệt không chỉ bởi câu chuyện cảm động về tình bà cháu mà còn bởi những bài học sâu sắc về sự lạc quan, kiên cường và giá trị của tình người trong hoàn cảnh khó khăn. Được chuyển thể từ hồi ký của chính tác giả và cả phiên bản manga do họa sĩ Saburo Ishikawa thực hiện, cuốn sách đã chạm đến trái tim hàng triệu độc giả trên khắp thế giới, đặc biệt tại Việt Nam.

Giới thiệu cuốn sách “Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga”

“Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga” kể về hành trình tuổi thơ của cậu bé Akihiro (hay Tokunaga Akihiro, dựa trên chính tác giả Yoshichi Shimada) khi được mẹ gửi từ Hiroshima về vùng quê nghèo khó Saga, Nhật Bản, để sống cùng bà ngoại vào năm 1958, thời kỳ hậu chiến tranh khắc nghiệt. Cuốn sách là tập hợp những câu chuyện nhỏ về cuộc sống thường nhật của hai bà cháu trong hoàn cảnh thiếu thốn, nhưng tràn đầy tình yêu thương, sự tháo vát và tinh thần lạc quan không gì lay chuyển nổi.

Tác phẩm được viết với giọng văn giản dị, hài hước nhưng đầy chân thành, phản ánh chân thực cuộc sống của người dân Nhật Bản sau Thế chiến thứ hai. Phiên bản truyện chữ mang tính tự truyện, trong khi phiên bản manga được minh họa sinh động, giúp câu chuyện dễ dàng tiếp cận cả trẻ em lẫn người lớn. Cả hai định dạng đều giữ được tinh thần cốt lõi: một bức tranh tuổi thơ trong trẻo, ấm áp và đầy ý nghĩa.

Nội dung sách “Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga”

1. Tình bà cháu thiêng liêng

Trọng tâm của “Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga” xoay quanh mối quan hệ giữa Akihiro và bà ngoại – bà Tokunaga Osano, một người phụ nữ nghèo khó nhưng giàu nghị lực, đầy tình yêu thương. Akihiro vốn là một cậu bé nhút nhát, hay quấy khóc và quen với nhịp sống ở Hiroshima nên ban đầu cậu cảm thấy chật vật khi phải thích nghi với cuộc sống thiếu thốn ở vùng quê Saga. Thế nhưng, chính bà ngoại, với tính cách nghiêm khắc nhưng ấm áp, đã dìu dắt cậu đi qua những ngày tháng khó khăn bằng những bài học giản dị, thực tế cùng sự chăm sóc tận tâm.

Những màn đối đáp hài hước giữa hai bà cháu, như khi Akihiro than đói và bà nhẹ nhàng đáp lại “Cháu tưởng tượng đấy”, không chỉ khiến người đọc bật cười mà còn thể hiện sự lạc quan, tháo vát của bà trong việc biến thử thách thành điều tích cực. Bà không chỉ chăm lo cho Akihiro về vật chất mà còn khéo léo dạy cậu cách đối mặt với nghèo khó, trân trọng những gì mình có và sống với lòng biết ơn. Tình yêu thương của bà được thể hiện qua những hành động nhỏ nhưng sâu sắc, từ việc lén tạo cơ hội cho Akihiro gặp mẹ đến việc dạy cậu tự lập bằng những công việc tưởng chừng bình thường nhất. Và trên tất cả, bà luôn nhắc nhở cháu rằng: “Thật ra, kể cả khi không xu dính túi, chúng ta vẫn có thể chọn sống một cuộc đời vui vẻ.”

2. Sự lạc quan và kiên cường trong nghịch cảnh

Một trong những giá trị nổi bật nhất của “Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga” chính là cách cuốn sách khắc họa tinh thần lạc quan, kiên cường và vô cùng sáng tạo của bà Osano. Giữa bối cảnh vùng Saga nghèo khó nhất Nhật Bản thời bấy giờ, bà chưa từng để hoàn cảnh làm mình chùn bước. Bà nghĩ ra đủ cách để xoay xở cuộc sống: từ nhặt rau củ trôi sông, kéo nam châm gom sắt vụn bán, đến tận dụng những thứ tưởng chừng bỏ đi để chế biến thành bữa ăn ngon. Những hành động tưởng nhỏ bé ấy lại thể hiện sự tháo vát, trí óc thực tế và bài học sâu sắc về việc trân trọng lao động cũng như rèn luyện tính kiên nhẫn.

Bà còn dạy Akihiro một chân lý giản dị nhưng đầy sức mạnh: nghèo khó không phải lý do để buồn bã hay tự ti. Câu nói “Nhà mình nghèo vui nghèo vẻ, chứ không phải nghèo nghèo ê” trở thành kim chỉ nam giúp cậu bé dần thay đổi thế giới quan, từ mặc cảm về hoàn cảnh gia đình sang việc học cách yêu thương bản thân, trân trọng cuộc sống và nhìn nhận khó khăn bằng thái độ tích cực.

3. Giá trị của tình người và sự tử tế

“Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga” không chỉ xoay quanh câu chuyện của hai bà cháu mà còn mở ra một bức tranh sinh động về cộng đồng Saga – nơi tình người len lỏi trong từng chi tiết nhỏ. Những người hàng xóm, thầy cô giáo hay bạn bè của Akihiro đều âm thầm giúp đỡ cậu bé mà vẫn giữ trọn lòng tự trọng cho hai bà cháu. Chẳng hạn, giáo viên tinh tế đổi hộp cơm đầy đủ món ngon lấy hộp cơm chỉ có gừng bào của Akihiro với lý do “ăn gừng tốt cho bụng yếu”, hay người bán đậu phụ cố tình làm vỡ bìa đậu để bán rẻ hơn mà không khiến bà cháu cảm thấy bị thương hại.

Những hành động tử tế giản dị ấy đã vẽ nên một bức tranh ấm áp về tình người, nhấn mạnh rằng lòng tốt thực sự không cần phô trương, mà nằm ở sự thấu hiểu và tinh tế trong cách giúp đỡ. Như câu nói trong sách đã đúc kết: “Lòng tốt, sự tử tế thực sự là khi ta không để ai nhận ra việc mình làm.”

4. Bài học về giá trị của đồng tiền và lao động

Bà Osano không chỉ dạy Akihiro cách nhìn cuộc sống bằng con mắt lạc quan mà còn gieo vào cậu những bài học về giá trị của đồng tiền và sức lao động. Với bà, tiền chỉ thực sự có ý nghĩa khi được sử dụng để vun đắp cho con người, còn những thứ phù phiếm hay không cần thiết thì không đáng để chi tiêu. Dưới sự dạy dỗ ấy, Akihiro dần học được cách tự lao động, từ việc chuẩn bị cơm cúng Phật đến phụ giúp bà kiếm thêm thu nhập. Những trải nghiệm giản dị nhưng thấm đẫm thực tế ấy không chỉ giúp cậu bé trưởng thành hơn mà còn khắc sâu trong cậu ý nghĩa của sự tự lập, trân trọng công sức lao động và biết quý từng giá trị nhỏ bé trong cuộc sống.

5. Hành trình trưởng thành của Akihiro

“Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga” thực chất là câu chuyện trưởng thành của Akihiro – từ một cậu bé nhút nhát, hay khóc nhè trở thành một người mạnh mẽ, tự tin và biết trân trọng cuộc sống. Những trải nghiệm ở Saga, từ việc nhặt củi, tập hòa nhập với bạn bè, đến đối diện với nỗi nhớ mẹ, đã từng bước hình thành tính cách và nhân sinh quan của cậu. Qua lăng kính trong trẻo của Akihiro, người đọc như được trở về tuổi thơ của chính mình – một tuổi thơ có thể còn thiếu thốn vật chất nhưng lại đầy ắp yêu thương, sự chở che và những kỷ niệm giản dị mà sâu đậm, khiến ta nhận ra giá trị chân thật của hạnh phúc.

Điểm nổi bật của cuốn sách 

Một trong những yếu tố làm nên sức hút đặc biệt của Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga chính là giọng văn giản dị, hài hước nhưng chân thành của Yoshichi Shimada. Tác giả sử dụng lối kể chuyện mộc mạc, đậm chất khẩu ngữ, khiến người đọc có cảm giác như đang ngồi nghe một người bạn thân kể lại tuổi thơ của mình. Sự hài hước khéo léo lồng ghép trong các mẩu chuyện giúp xoa dịu sự khắc nghiệt của hoàn cảnh, tạo nên một tác phẩm vừa cảm động vừa dễ chịu. Bên cạnh đó, cuốn sách còn chứa đựng những thông điệp sâu sắc, phù hợp với mọi lứa tuổi: sự lạc quan, lòng biết ơn, giá trị của gia đình và cộng đồng. Đây cũng chính là lý do cả trẻ em lẫn người lớn đều có thể tìm thấy sự đồng cảm và bài học quý giá từ tác phẩm.

Hình ảnh bà Osano hiện lên sống động và chân thực, không bị lý tưởng hóa hay thần thánh hóa. Bà nghiêm khắc, tháo vát, đôi khi “bá đạo” nhưng luôn ẩn chứa tình yêu thương vô bờ dành cho cháu trai. Chính hình ảnh này trở thành nguồn cảm hứng lớn, đặc biệt đối với những ai đang phải đối diện với khó khăn trong cuộc sống. Các bài học trong sách không mang tính lý thuyết suông mà được lồng ghép khéo léo qua những tình huống đời thường, giúp người đọc dễ dàng áp dụng vào cuộc sống thực tế.

Đặc biệt, phiên bản manga do Saburo Ishikawa chuyển thể cũng là một điểm cộng thú vị. Với nét vẽ mộc mạc, sinh động, bộ manga giúp câu chuyện trở nên gần gũi và dễ tiếp cận hơn với độc giả trẻ, đồng thời vẫn giữ nguyên được tinh thần và cảm xúc của bản gốc.

Những bài học từ tác phẩm 

Đọc “Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga” độc giả có thể nhận ra rằng hạnh phúc không nằm ở sự giàu có hay hoàn cảnh thuận lợi, mà ở cách mỗi người đối diện và ứng xử với cuộc sống. Từ câu chuyện giản dị nhưng sâu sắc ấy, độc giả dễ dàng cảm nhận tinh thần lạc quan và sáng tạo chính là sức mạnh giúp con người vượt qua nghèo khó và thử thách. Bên cạnh đó, cuốn sách cũng gợi nhắc giá trị của tình người – những hành động tử tế, dù nhỏ bé, vẫn có thể thay đổi cả một cuộc đời, khiến người nhận cảm thấy được nâng đỡ và trân trọng.

Không chỉ vậy, tác phẩm còn khắc sâu bài học về việc trân trọng giá trị của lao động: mỗi đồng tiền kiếm được bằng chính công sức của mình đều đáng quý, và sự tự lập chính là chìa khóa mở ra sự trưởng thành. Hơn hết, gia đình hiện lên như một điểm tựa vững chắc – tình yêu thương, đặc biệt là tình bà cháu, trở thành nguồn sức mạnh âm thầm nhưng bền bỉ, giúp chúng ta vững vàng bước qua những ngày tháng khó khăn nhất.

Lời kết 

“Người Bà Tài Giỏi Vùng Saga” không chỉ là một cuốn sách kể về tuổi thơ mà còn là hành trình truyền cảm hứng sống lạc quan, kiên cường và trân trọng những điều giản dị quanh mình. Bằng giọng kể chân thành, Yoshichi Shimada đã đem đến cho độc giả một bức tranh đầy ấm áp về tình bà cháu, về sức mạnh của tình người và nghị lực vượt khó. Đây là tác phẩm mà mỗi chúng ta, dù ở độ tuổi nào, cũng có thể tìm thấy sự đồng cảm và những bài học đáng nhớ cho chính cuộc sống của mình.